Amsterdam

“Naar kunst moet je soms met half dichte ogen kijken”, vond mijn vader. Details verdwijnen dan, kleur, verhoudingen en compositie blijven. Ik was tien, in veel geïnteresseerd, maar nog niet in kunst.

Van hem leerde ik om mijn verbeelding te scherpen door iets achter de noten, de muziekkleuren en vormen van muziek composities te ontdekken. Hij speelde muziekstukken van Franse impressionistische componisten als Debussy, Ravel en Fauré. Veel van hun werk leverden in mijn fantasie beelden op die mij lang zijn bijgebleven.

Mijn eerste camera was een 6x9 Agfa balgcamera. Ik was elf, deed er een matglas in en zag de wereld op zijn kop. Wat later, kreeg ik een oude Nikon. Ik leerde mezelf zwart-witnegatieven afdrukken en maakte fotocollages en prints die ik afkeek van Man Ray. Fotograferen was het nog niet.

De invloeden van vernieuwende beeldend kunstenaars, dichters en schrijvers dronk ik gulzig in; Baudelaire, Borges, Auden, Rauschenberg. Ze voedden mijn verbeelding weer op een andere manier. De spannende verbindingen van beweging, kleur en licht die grote choreografen als Graham, Balanchine, Kilian en van Manen op het toneel creëerden, bleven als onuitwisbare beelden hangen. In Parijs bezocht ik de overzichtstentoonstelling van de Spaanse avant-garde fotografen Leopoldo Pomes en Juan Colom die hun maatschappelijke betrokkenheid toonden. Gefascineerd door het onconventionele werk van de Japanse fotografen Shigeru Onishi en Daido Moriyama, onderzocht ik het loslaten van conventies als compositie en centraal onderwerp in de fotografie.

Mijn weg als beginnend fotograaf liep langs bekende en minder bekende namen in het vak. Ik begon met een weloverwogen plan, maar het werd afwisselend een Grande Tour met evenveel geitenpaadjes. Veel leerde ik in van de lessen van het International Centre of Photography in New York, van De Masters of  Photography, de portfolio reviews van Lensculture in Berkeley, en de Leica curator in L.A. Maar ook van de gesprekken over mijn foto’s met andere fotografen en docenten van de Leica academie. Groeiende stapels fotoboeken bedekten geleidelijk aan de muren van mijn appartement.

Saul Leiter en Ernst Haas waren voor mij de begenadigde kijkers die met liefde voor de wereld hun foto's maakten. Ik bewonderde de manier waarop Haas 'niet het ongewone wilde fotograferen, maar het gewone ongewoon weergeven'. Hun werk heb ik uitgebreid bestudeerd. De briljante essays van Susan Sontag in ‘On Photography’ zijn vaak mijn ethische referenties bij het fotograferen op straat.

Nu loop ik opnieuw vaak met half gesloten ogen door de stad, niet alleen om interessante composities te vinden, maar ook om de poêzie van het alledaagse te zien. Zien is doorzien, aanvoelen wat er achter de elementen van een beeld zit. We zien de dingen niet zoals ze zíjn, maar zoals wíj zijn.

Reviews van Lensculture in Berkeley, het ICP in N.Y. mmotiveerden me om zo af en toe een afslag te nemen op mijn weg. Dat leverde belangstelling op in een breed scala van thema’s in de fotografie en vijf nominaties als ‘Critics Choice’ door Lensculture.

Sometimes you have to look at art with half-closed eyes,’ my father often said. Details disappear, colour, proportions and composition remain. I was ten, interested in a lot, but not in art.

From him I also learned to listen to music with imagination, to see something behind the notes, the musical colours and shapes. He played pieces by French impressionist composers like Debussy, Ravel and Fauré. ‘Childrens’ corner' and “Prelude a l'apres-midi d'une faun”, they produced images that have long stayed with me.

My first camera was a 6x9 Agfa bellows camera. I was 11, put in a frosted glass and saw the world upside down. When I was 14, I got an old Nikon, I taught myself to print black-and-white negatives. I made photo collages and prints that I copied off Man Ray. It wasn't really photography. That came over fifty years later.

After my father's lessons came those of innovative visual artists, poets and writers; Baudelaire, Borges, Auden, Rauschenberg. They fed my imagination in new ways. The exciting connections of movement, colour and light created on stage by great choreographers like Graham, Balanchine, Kilian and van Manen, stuck as indelible images. In Paris, I went to the retrospective of Spanish avant-garde photographers Leopoldo Pomes and Juan Colom. They showed their social commitment in photos that people took almost in close-up. From them I learned to take some distance to my subjects. By Shigeru Onishi’s early experimental work and that of Daido Moriyama, I explored what it was like to let go conventions in photography as the rigid composition rules and a central subject. Saul Leiter and Ernst Haas in particular were to me the gifted viewers who took their photos with love for the world. I admired the way Haas 'Not wanting to photograph the unusual, but to represent the ordinary unusual’. I studied their work extensively. Susan Sontag’s brilliant essays in ‘On Photography’ are often my moral en ethical checkpoints when shooting in the streets.

My path as a fledgling photographer passed well-known and lesser-known names in the world of photography. I started with a well-considered plan, but it alternately became a surprisingly Grande Tour with as many goat trails as well. I learned a lot in classes at the International Centre of Photography in New York, from The Masters of Photography, the portfolio reviews at Lensculture in Berkeley and the Leica curator in L.A. But also from talking about my photos with other photographers and teachers at the Leica academy. Growing piles of photo books gradually covered the walls of my flat.

With half-closed eyes I walk through cityscapes, and not just to find interesting compositions but also the poetry of the everyday. Seeing is seeing through, feeling what is behind the elements of an image; in the end photography is all about emotion. We do not see things as they are, but as we àre.

Reviews from Lensculture in Berkeley, the ICP in N.Y. gave me the motivation to conitunue or to take a different turn. It brought me interest in a wide range of themes in photography and five entries that have been nominated as ‘Critics Choice’ by Lensculture.